kaidah Fikih > Perbedaan antara qawaid fiqhiyyah dan qawaid usuliyyah
Sebagaimana
yang sedia maklum, Fiqh ialah disiplin ilmu yang berasingan dengan Usul Fiqh,
begitulah juga Qawaid Fiqh dan Qawaid Usul. Ada pendapat yang
mengatakan bahawa orang pertama yang memisahkan serta mengasaskan secara
berasingan kaedah Fiqh dan kaedah Usul ialah Imam Syihab al-Din al-Qarafi yang
mana dijelaskan oleh beliau dalam mukadimah kitabnya yang bertajuk al-Furuq.[5]
Pertamanya,
kaedah Usuliyyah ialah kaedah yang menerangkan manhaj atau methodologi yang
semestinya diikuti oleh setiap ahli fiqh dalam mengistinbatkan sesuatu hukum
syarak berpandukan dalil-dalil yang terperinci. Sementara itu, kaedah fiqhiyyah
pula merupakan satu prinsip umum dalam fiqh yang mana merangkumi hukum-hukum
syarak yang umum selaras dengan masalah-masalah yang telah berlaku dan
permasalahan yang baru muncul, yang termasuk di bawah tajuk prinsip-prinsip
berkenaan.[6]
Kaedah ini digunakan oleh orang alim atau penuntut ilmu untuk memudahkan
hafalan masalah-masalah fiqh mengikut kaedah tertentu.
Ibnu
Taimiyyah berpendapat bahawa kaedah Usuliyyah ialah yang berkaitan dengan
dalil-dalil umum, manakala kaedah Fiqhiyyah pula ilmu yang berkaitan dengan
ibarat atau merupakan penjelasan tentang hukum-hukum yang umum. Perbezaan lain
yang dapat diketengahkan di sini ialah kaedah usuliyyah ialah kaedah kulliyyah
yang dipraktikkan terhadap keseluruhan atau semua masalah juz’iyyat atau
terperinci, manakala kaedah fiqhiyyah pula merupakan hukum yang bebentuk
kebanyakan yang mana pelaksanaannya terhadap masalah juz’i dalam
sebahagian daripada masalah fiqh dan skopnya adalah berkaitan dengan perbuatan
mukallaf.
Sebagai
rumusannya, walaupun terdapat beberapa perbezaan antara keduanya, namun
kedua-dua ilmu tersebut adalah saling lengkap melengkapi dan berkait rapat
antara satu sama lain. Perbezaan yang terbentuk hanyalah dari sudut ibarat
sahaja, khasnya dalam konteks penyempurnaan skop dan bidang perbahasan yang
berkaitan dengannya.[7]
Sumber: http://www.radiorodja.com
Sumber: http://www.radiorodja.com